«لون لم ینته المنافقون و الذین فی قلوبهم مرض و المرجفون فی المدینه لنغرینک بهم ثم لابجاورنک فیها الا قلیلا«.
بعد از حکم حجاب میفرماید:
اگر منافقان و آنانی که در دلهایشان بیماری است و همچنین آنها که اخبار دروغ و شایعات بیاساس را در شهر مدینه پخش میکنند، دست از کار خود برندارند تو را ای رسولم برضد آنان میشورانیم، سپس جز مدت کوتاهی نمیتوانند در کنار تو در این شهر بمانند.
از نحوه بیان این آیه بر میآید که سه گروه در مدینه منوره توطئه میکردند و هر کدان به نحوی، اهداف شوم خود را برای ضربه زدن به اسلام پیاده میساختند.
این سه گروه عبارت بودند از:
1- منافقین
2- اراذل و اوباش
3- کسانی که به پخش شایعات در مدینه- مخصوصاً هنگامی که پیامبر(ص) و ارتش اسلام به غزوات (جنگها) میرفتند- میپرداختند تا روحیة بازماندگان را تضعیف کنند.
خداوند سبحان دستور داد: برای بقای حکومت اسلامی با شدت با آنان برخورد شود؛ حداقل مجازات برای این افراد، تبعید آنهاست تا جامعه اسلامی پاک بماند. هر چه مجازات بهتر عملی شود عفاف و پاکی بیشتری در جامعه حاکم میگردد و هر چه در مورد این گونه افراد سسستی شود جرات بیشتری برای ارتکاب گناه و ایجاد فساد پیدا میکنند و در نتیجه خطری برای حکومت اسلامی خواهند بود.
زیرا وقتی چنین افرادی در جامعه اسلامی زمینه را آماده ببنند به تباهی و فساد میپردازند و یه تدیج انسانهای متقی و متعهد از میدان به در میروند. معنویت و تقوا و اشخاص مومن و بزرگوار منزوی خواهند شد و زمانی که افراد صالح کنار زده شدند حکومت اسلامی پشتوانة اصلی خود را که حمایت مردم انقلابی و مؤمن است از دست میدهد.
حجاب در روایات
1- «علی بن ابراهیم فی تفسیره عن ابی جعفر علیبه السلام فی قوله: و لا یبدین زینتهن الا ماظهر مهنا، فهی الثیاب و الکحل و الخاتم و خضاب الکف و السوار و الزینه ثلاث: زنه للناس و زینه للمحرم و زینه للزوج؛ فاما زینه الناس، فقد ذکرناها، و اما زینه المحرم فموضع القلاده فما فوقها و الملج و ما دونه و الخلخال و ما اسفل منه، و اما زیته الزوج فالجسد کله»
امام محمد باقر(ع)
در مورد آیه مبارک و لایبدین زینتهن (زنان زینت خود را آشکار نکنند مگر آنچه پیداست) میفرماید: زینت ظاهر عبارت است از: جامه، سرمه، انگشتر، خضاب دستها، و النگو. سپس فرمود: زینت سه نوع است : یکی برای همه مردم،و آن همین است که گفتیم؛ دوم زینت برای محارم است وآن جای گردنبند به بالاتر و محل بازوبندو خلخال به پایینتر است، سوم زینتی است که اختصاص به شوهر دارد و در آن تمام بدن زن است.
2- «عن ابی عبدالله(ع) قال: قلت له ما یحل الرجل ان یری من المرأه اذا لم یکن محرماً؟ قال: الوجه و الکفان و القدمان».
مردی میگوید: از حضرت صادق(ع) پرسیدم برای مرد نگاه کردن به چه قسمت از بدن زن جایز است در صورتی که محرم او نباشد؟ امام صادق(ع) فرمود: چهره، دوکف دست و دو قدم.
آنچه استثنا شده دست و صورت، بدون قصد لذت است. بلکه در رسالة احکام فقها آمده است: «نگاه کردن به صورت و دستها اگر به قصد لذت هم نگاه نکند و نیز نگاه کردن زن به بدن مرد بجز صورت و دستها حرام میباشد.»
3- اسماء دختر ابوبکر و خواهر عایشه به خانه پیغمبراکرم(ص) آمد درحالی که جامههای نازک و بدننما پوشیده بود. رسول اکرم(ص) روی خویش را از وی برگرداند و فرمود:
«یا اسماء، ان المراه اذا بلغت المحیض لم تصلح ان یری منها الا هذا و هذا، و اشار الی کفه و وجهه»
ای اسماء همین که زن به حد بلوغ رسید سزاوار نیست چیزی از بدن او دیده شود، مگر از مچ دست به پایین و صورتش.
4- «عن الفضیل بن یسار قال: سالت اباعبدالله(ع) عن الذارعین من المراه اهما من الزینه التی قال الله تبارک و تعالی: و لا یبدین زینتهن الا لبعولتهن؟ قال: تعم، و مادون الخمار من الزینه و مادوم السوارین»
فضیل بن یسار میگوید از امام صادق(ع) پرسیدم: آیا آرنج زن تا مچ از قسمتهایی است که باید از غیرمحارم بپوشاند؟ امام(ع) فرمود: بله، آنچه زیر روسری قرار میگیرد و همچنین از محل دستبند به بالا، باید پوشیده شود.
5- رسول خدا(ص) خطاب به حولاء، همسر عطاره، میفرماید:
«یا حولاء، اتتبدی زینتک لغیر زوجک، یا حولاء، لاتحل لامراه ان تظهر معصمها و قدمها لرجل غیر بعلها و اذا فعلت ذلک لمک تزل فیب لعنه الله و سخطه و غضبل الله علیها و لعنتها ملائکه الله و اعدلها عذابا الیما»
ای حولاء، زینت خود را برای غیر شوهرت آشکار نکن و برای زن جایز نیست مچ و پایش را برای مرد نامحرم آشکار سازد و اگر مرتکب چنین عملی شد اول اینکه: خداوند سبحان همیشه او را لعنت میکند. دوم اینکه: دچار خشم و غضب خداوند بزرگ میشود. سوم اینکه: فرشتگان الهی هم او را لعنت میکنند. چهارم: عذاب دردناکی برای او در روز قیامت آماده شده است.
»یا حولاء، من کانت منکن تومن بالله والیوم الاخر، لاتجعل زینتها لغبر زوجها و لاتبدیء خمارها و معسمها، و ایما امراه جعلت شیئا من ذلک لغیر زوجها، فقد افسدت دینها و اسخطت ربها علیها»
ای حولاء هر زنی که به خداوند سبحان و روز قیامت ایمان دادر زینتش را برای غیر شوهرش آشکار نمیکند و همچنین موی سر و مچ خود را نمایان نمیسازد و هر زنی که این کارها را برای غیرشوهرش انجام دهد دین خود را فاسد کرده و خداوند را نسیت به خود خشمگین کرده است.
6- عن ابی عبدالله علیه السلام قال: لایصلح للمراه المسلمه ان تلبس من الخمر و الدروع مالایواری شئیا».
امام صادق(ع) فرمود: برای زن مسلمان جایز نیست که روسری و پیراهنی برتن کند که بدنش را نپوشالند.
نکتهها
از مجموع آیات و روایاتی که ذکر کردیم یک موضوع کلی روشن شد و آن اینکه زن باید خود را از نامحرم بپوشاند و از رفتار، سخن، لباس و به طور کلی عملی که نامحرم را جلب کند، بپرهیزد و نیز از لباسهای نازک استفاده نکند.
از حدیث امام باقر(،) در تفسیبر آیسه استفاده میشود که محارم زن مانند برادر، پدر و ... حق ندارند به همه جای زن بنگرند و زن نیز نباید بگذارد پایینتر از جای گردنبد و بالاتر از بازوبند و مچ پا آشکار گردد. چنین نیست که زن نزد محرمها، هر لباسی بپوشد و با هر آرایشی بیرون آید واندام خود را بنمایاند.
طبق آثاری که منتشر شده است: سالانه به صدهزار کودک در انگلیس تجاوز جنسی میشود. طی یک سال گذشته 6300نفر در این کشور، مورد تجاوز قرار گرفتهاند. در صد زیادی از این تجاوزان را پدران انجام دادهاند که ترس کودکان از پاشیده شدن کانون خانواده، عامل اصلی در مخفی ماندن این موارد گزارش شده است. در مواردی که اخیراً کشف شده است پدران با کمک مادران، به اطفال تجاوز کردهاند.
روایاتی که برجایز بودن نگاه به دست و صورت زن نامحرم دلالت دارد، در صورتی که
اولاً: نگاه همراه با قصد لذت نباشد.
ثانیاً: زن آرایش نکرده باشد.
علیت حجاب در کلام امام رضا(ع)
آن حضرت درباره علت حجاب فرمود:
«حرم النظر الی شعور النساء... لما فیه من تهیج الرجال و مایدعوا التهیج الی الفساد و الدخول فیما لایحل...»
حرام شد نگاه به موهای زنان برای آن که اگر موعای آنها در برابر مردان نامحرم آشکار شود باعث تحریک و جلب خواهد شد. فساد و بیبندوباری را به دنبال دارد و سبب میشود که (مردم) در کارهای حرام وارد بشوند.
بهترین زنان از نظر حضرت زهرا(ع)
«قال فاطمه(ع): خیر النساء ان لا یرین الرجال و لا یراهن الرجال. فقال رسو الهه صلی الله علی و آله: انها منی»
فاطمه زهرا(س) فرمود:
بهترین زنان کسانی هستند که نه آنها مردان را و نه مردان آنها را ببینند.
پس از بیان این جملة از حضرت زهرا(س) رسول خدا(ص) فرمود: فاطمه از من است.
حضرت علی(ع) فرمود: «قال لنا رسول الله(ص) ای شیء خیر للمراه؟ فلم یجبه احد منا؛ فذکرت ذلم لفاطمه(ع) فقالت: ما من شیء خیر للمراه من ان لاتری و لایراها؛ فذکرت ذلک لرسول الله(ص): فقالت: صدقت انها بضعه منی».
رسول خدا(ص) از ما پرسید بهترین چیز برای زن چیست؟
هیچ کس از ما پاسخ رسول خدا(ص) را نداد تا این که این موضوع را خدمت فاطمه(س) گفتم. حضرت در جواب فرمود: بهترین عمل برای زن آن است که نه مردی را ببیند و نه مردی او را ببیند.
مردی چون این سخن فاطمه(س) را به رسول خدا(ص) عرض کردم رسول خدا(ص)فرمود: فاطمه، پاره تن من است.
به طور کلی زن، هرگاه در مقابل نامحرم قرار میگیرد، باید از هر رفتاری که نظر بیگانه را به وی جلب و او را تحریک میکند اجتناب ورزد، مخصوصاً در مراکز و مکانهایی که زن و مرد با هم کار میکنند باید بیشتر مراعات نمود و سعی شود تا جایی که ضرورتی نباشد زن و مرد نامحرم در یک اتاق و بلکه بک اداره و... با هم کار نکنند و برای جلوگیری از این گونه امور، میتوان رئیس، معاون و کارمندان این گونه مراکز را از زنان قرار داد. برای مشاغل تخصصی، از زنان متخصص بهره برد یا تربیت کرد، مگر کارهایی که از عهده بانوان خارج باشد.
تله شیطان
رسول خدا(ص) در بیعت زنان با ایشان شرط کرد که: «ان لا یحدثن مع الرجال الا اذا محرم»
با مردان سخن نگویی، مگر اینکه محرم شما باشند.
امام محمدباقر(ع) فرمود:
«محادثه النساء من مصائد الشیطان».
سخن گفتن با زن نامحرم، از دامهای شیطان است.
رسو لخدا(ص) فرمود:
«من کان یومن بالله و الیوم الاخر، فلا یبیت فی موضع یسمع نفس امراه لیست له بمحرم».
کسی که ایمان به خداوند سبحان و روز قیامت دارد، شب را به صبح نمیکند در مکانی که نفس زن نامحرم را بشنود.
امام جعفرصادق(ع) فرمود:
«فیما اخذ رسول الله البیعه النساء ان لایحتبین و لایقعدن مع الرجال فی الخلاء».
از جمله بیعتهایی که رسول خدا(ص) از زنان گرفت این بود که در خلوت با مردان مسافرت و نشست و برخاست نکنند.
درسی بزرگ از حضرت فاطمه(س)
اسماء بین عمیس میگویدک روزی حضرت فاطمه(س) به من فرمود: من از کار مردم مدینه که زنان خود را بعد از مرگ به صورت ناخوشایندی برای دفن میبرند و تنها پارچهای بر او میافکنند که حجم بدن از پشت آن نایان است- ناخرسندم.
من گفتم: در سرزمین حبشه چیزی دیدهام که با آن جنازة مردگان را حمل میکردند.
سپس اسماء شاخههایی از درخت نخل را برداشت و به صورت تابوت مخصوصی درآورد و گفت: مردم حبشه بر روی چوبهایی اینچنین پارچهای میافکندند و جسد را درون آن میگذارند، به گونهای که حجم بدن پیدا نبود.
هنگامی که بانوی بزرگ اسلام آن را مشاهده کرد فرمود: بسیار خوب و عالی است و هنگامی که من از دنیا رفتم مرا با آن بردارید.
امام صادق(ع) فرمود:
«اول من جعل له النعش فاطمه بنت محمد(ص)»